Recycleren in een
bedrijf: zo beginnen
we eraan!

Wat verstaan we onder recyclage?

Recyclage is een essentieel onderdeel in het volledig proces van het “afvalbeheer”. Maar het is echter niet het enige. In Europa hanteren we een hiërarchie van verwerkingsmethodes voor afval. Ze moeten ervoor zorgen dat de hoeveelheid geproduceerd en gestort afval vermindert.

Wanneer we worden geconfronteerd met afval, dienen we bij voorkeur deze hiërarchie te volgen in de verwerking ervan:

- Hergebruik = al dan niet door middel van een voorbereidingsbehandeling;
- Recyclage = bij dit proces tracht men afval zodanig te verwerken dat de grondstof kan worden teruggewonnen. Zo kunnen ze hun oorspronkelijke functie terug verkrijgen of kunnen ze worden gebruikt voor andere doeleinden. Door recyclage kunnen stoffen, materialen of producten worden vervangen door andere stoffen, materialen of producten. Compostering is bijvoorbeeld een van de recyclageactiviteiten;
- Terugwinning = dit is elke handeling die ervoor zorgt dat afval wordt gebruikt ter vervanging van andere stoffen die in plaats daarvan zouden zijn gebruikt. In het kader van de terugwinning van energie is het bijvoorbeeld mogelijk om afval te gebruiken als vervanging van conventionele brandstof (bv. papier i.p.v. aardolie);
- Verwijdering = dit bestaat uit het verbranden van afval, zonder energieterugwinning of opslag op stortplaatsen.

Welke materialen kunnen we recycleren?

Bedrijven worden aangemoedigd om de volgende 5 afvalstromen vanaf de bron te sorteren en terug te winnen.

Karton en papier: ecologisch verantwoorde grondstoffen

Ondanks de ontwikkeling van de digitale technologie blijft papier erg populair. Het vertegenwoordigt 75% van het kantoorafval. Elke werknemer verbruikt ongeveer 3 pakken papier per maand.

Papier en karton kunnen we tegelijkertijd beschouwen als een grondstof én een eindproduct. Eenmaal gebruikt zijn ze makkelijker recycleerbaar en kunnen ze opnieuw in de papierindustrie worden geïntegreerd.

Karton = 100% hernieuwbaar en recycleerbaar. Bestaat voor minstens 70% uit gerecycleerd materiaal.

Papier kan gemiddeld tot 7 keer worden gerecycleerd.
- 70% wordt gebruikt voor de productie van grafisch papier (kranten, folders, notitieboekjes, enz.).
- 20% komt terecht in kartonnen verpakkingen.
- 10% worden gebruikt voor andere doeleinden (hygiënepapier of isolatieproducten).

Als we weten dat 25% van de gedrukte documenten 5 minuten na het lezen worden weggegooid, moeten we beseffen dat het belangrijk is om altijd en overal te sorteren en te recycleren.

Metalen: zwaargewichten van de recyclage

Metalen kunnen we onderverdelen in 2 categorieën:
- ferrometalen (met ijzer als voornaamste bestanddeel);
- non-ferrometalen, waaronder koper en aluminium - een 100% recycleerbaar metaal.

75% van al het aluminium dat ooit geproduceerd is, is nog steeds in omloop.

Er zijn duidelijke voordelen aan de recyclage van metaal, het is een echte win-win:
- met elke ton gerecycleerd aluminium kan men 95% van de energie besparen die nodig is om primair aluminium te produceren,
- en tot 85% van de energie voor elke ton gerecycleerd staal. Dat staat gelijk aan veel minder CO2-uitstoot.

Glas: de oneindige reïncarnatie

Glas is een 100% recycleerbaar materiaal en heeft daardoor een bijna oneindige levensduur. In 2018 werd er in België voor 29 kg aan glas ingezameld per persoon. Dat is goed voor een totaal van 330.000 ton glas dat kon worden gerecycleerd. De industriële inzameling werd dan nog niet eens meegerekend.

Wist je dat glas nog een tweede keer wordt gesorteerd? Nadat de consument zijn glas heeft gesorteerd, wordt dat ingezameld glas weer herverdeeld omdat niet alle glasafval recycleerbaar is.

Bij het recyclageproces wordt er een eerste keer mechanisch gesorteerd om alle metalen elementen te verwijderen (bv. deksels). Daarna volgt een optische sortering: een infraroodstraal elimineert niet-transparante, niet-recycleerbare elementen. Tot slot verwijdert een zogenoemde cycloon de laatste elementen vóór het slijpen en smelten kan beginnen.

Nog een belangrijke opmerking: tijdens het sorteerproces is het strikt noodzakelijk om gekleurd en niet-gekleurd glas apart te houden. Enkel niet-gekleurd glas kan worden gebruikt voor het maken van nieuw niet-gekleurd glas.

Bron: http://com.fostplus.be/jaarverslag2018nl/kerncijfers/

Hout: de grondstof die blijft groeien

Houtafval is een van de grootste biomassa-afvalstromen die bij huishoudens en bedrijven vrijkomt.

Op basis van de eigenschappen zijn houtafvalstromen ingedeeld in een aantal categorieën. Men maakt een onderscheid tussen 'onbehandeld', 'niet-verontreinigd behandeld' en 'verontreinigd behandeld' houtafval. In de handel spreekt men van A-, B- en C-hout, afhankelijk van de kwaliteit.

Krullen en schaafsel van onbehandeld hout dienen als grondstof in de spaanplaatindustrie, als grondstof voor de productie van pellets en briketten, of worden als strooisel verkocht aan particulieren en landbouwers.

Bron: https://www.ovam.be/houtafval

Plastic: (bijna) altijd even chic

Van alle verpakkingsmaterialen is plastic vaak degene met de negatiefste connotatie. Dat is echter niet helemaal terecht want plastic kan wel degelijk ‘chic’ zijn - zolang we het maar voldoende sorteren en nadien recycleren.

In 2013 werd 20% van de plastic producten in Europa gerecycleerd. Tegen 2030 moet dit nagenoeg al het plastic afval omvatten.

In Europa is energieterugwinning de meest gebruikte methode om plastic afval af te voeren, gevolgd door storten. Van al het geproduceerde plastic afval wordt 30% ingezameld voor recyclage. Op vlak van plastic doet België het op Europees niveau zeer goed. Als het gaat om het sorteren van (pet)flessen en flacons kunnen we zelfs zeggen dat we kampioen zijn.

Toch wordt er nu nog te weinig plastic gerecycleerd. De overgrote hoeveelheid plastic valt nog té vaak buiten het recyclageproces.

Naar de toekomst toe zullen we plastic daarom intensiever en nauwkeuriger moeten leren sorteren. Dat vergemakkelijkt het recyclageproces en zal ervoor zorgen dat er meer plastic een tweede leven kan krijgen. Zo maken we de afvalcirkel voor alle soorten plastic rond!

Op weg naar nog ambitieuzere doelstellingen voor recyclage

Het beleid van de toekomst – zowel voor bedrijven als voor de overheid – zal worden bepaald door het principe van de circulaire economie. De afvalstoffen van nu moeten daarbij de grondstoffen worden van morgen.

Sorteren en recycleren neemt een centrale plaats in bij elke nieuwe doelstelling. Het moet het mogelijk maken de verspilling van natuurlijke hulpbronnen en energie te voorkomen, bepaalde industrieën van grondstoffen te voorzien en de milieueffecten van onze verschillende consumptiepatronen te verminderen.

Een van de vele maatregelen die we op Europees niveau zien, is de Europese Strategie voor Plastic. Daarin wordt opgeroepen om tegen 2030 al het plastic afval te recycleren zodat het opnieuw kan worden hergebruikt. Daarin ligt een taak voor iedereen – zowel consumenten, bedrijven als producten. Enkel samen kunnen we de kringloopcirkel rond maken.

Bron: https://www.rajapack.be/blog-be/eu-plastic-strategie/