De Europese Verpakkingswet: ben ook jij klaar voor de toekomst? [2024]

Al gehoord van de ‘PPWR’? Dit staat voor de Packaging and Packaging Waste Regulation. Deze ‘Europese Verpakkingswet’ zoals we hem hier noemen, zal nieuwe regels opleggen over de manier waarop we onze producten verpakken. Het is trouwens de eerste keer dat in deze context expliciet wordt gesproken over e-commerceverpakkingen. Reden te meer dus om te kijken welke impact dit kan hebben op online retailers en hoe RAJA je daarbij nú al kan helpen.

Het gaat momenteel nog om een wetsvoorstel dat waarschijnlijk van kracht zal worden vanaf midden 2026. Het is echter goed om je nu al klaar te stomen voor wat de toekomst in petto heeft. Lees hieronder verder en kom te weten welke impact de PPWR kan hebben op jouw activiteiten.

1. Wat is de Europese Verpakkingswet?

Concreet moet de Packaging and Packaging Waste Regulation (afgekort tot PPWR) ervoor zorgen dat verpakkingen beter zijn te recycleren en te hergebruiken tegen 2030. De focus ligt op het idee van de circulariteit: de verpakkingen van vandaag moeten ook kunnen dienen als de verpakkingen van morgen. Daarnaast worden er maatregelen overwogen om verpakkingsafval te verminderen en om verpakkingsmaterialen minder complex te maken. Bijvoorbeeld door plastic en papier beter gescheiden te houden.

Gelukkig scoort de verpakkingsmarkt in België en Nederland nu al behoorlijk goede punten. Heel wat vereisten uit de wetgeving zijn de afgelopen jaren proactief getackeld. Je vindt deze nieuwe future proof producten sowieso al in het aanbod van RAJA – want als voortrekker in de ecologische transitie staan we graag op de eerste rij. Lees verder en ontdek hoe RAJA je kan voorbereiden op de Europese Verpakkingswet.

2. Wat is de tijdlijn van de PPWR?

De Europese Verpakkingswet kwam niet zomaar uit de lucht vallen. Het is het resultaat van een jarenlang doordacht proces om onze Europese economie duurzamer en ecologischer te maken. Hieronder sommen we de belangrijkste mijlpalen voor je op.

• 2015: bij de Akkoorden van Parijs werden er internationale afspraken vastgelegd om de leefbaarheid van onze planeet te verzekeren. Doel is dat we samen minder CO2 gaan uitstoten. De gevolgen van deze akkoorden sijpelen jaar na jaar verder door in ons dagelijks leven; denk maar aan de groei van het elektrisch autorijden of het verbod op single-use plastics.
• 2019: in navolging van de Akkoorden van Parijs lanceerde de EU de Green Deal, een lijst initiatieven om de lidstaten een modernere en schonere economie te geven. Het doel is de netto-uitstoot van broeikasgassen op nul te brengen tegen 2050 en ons minder afhankelijk te maken van externe hulpbronnen.
• 2022: ook de verpakkingswereld zal worden aangepakt. Binnen het kader van de Green Deal lanceerde de EU in november 2022 een voorstel voor een nieuwe wetgeving; de Packaging and Packaging Waste Regulation. Het is duidelijk dat verpakkingen nodig zijn in onze economie, maar de manier waarop we ermee omgaan moet aangepast worden aan de noden van de toekomst.
• 2024: in de loop van 2024 worden de onderhandelingen rond de PPWR afgerond. Verwacht wordt dat de wetgeving tegen het einde van het jaar zal worden aangenomen.
• 2026: men verwacht vervolgens dat midden 2026 de naleving van de PPWR van kracht wordt. De nieuwe wetgeving past een geleidelijke aanscherping toe. Dit betekent dat de regels stapsgewijs verstrengd zullen worden. Bijvoorbeeld eerst een doel voor 2030, dan voor 2040 enzovoort.

3. Hoe kan je je voorbereiden op de Europese Verpakkingswet?

Verpakkingen of pakjes die niet conform zijn met de Europese Verpakkingswet zullen in de toekomst niet meer op de markt mogen worden gebracht. Voor e-commercebedrijven betekent dit dus een extra punt om rekening mee te houden. Voel jij als webshopeigenaar nu plots de hete adem in je nek? Maak je geen zorgen! Hieronder laten we je kennismaken met enkele RAJA-verpakkingen waarmee je nú al kan anticiperen op de meeste vereisten van de Europese Verpakkingswet.

► 1. Kies voor verpakkingen met een circulair design

Vereiste van de PPWR: de Europese Verpakkingswet focust sterk op de vorm en samenstelling van een verpakking. Circulariteit speelt daarbij een grote rol. Het komt er op neer dat je de verpakkingen van vandaag makkelijk moeten kunnen herwerken tot de verpakkingen van morgen. Een verpakking die eenvoudig is te sorteren en te recycleren binnen 1 afvalstroom krijgt daarbij de voorkeur. Dit wordt ook wel aangeduid als een ‘mono-materiaal verpakking’. Een pakket dat bijvoorbeeld volledig is samengesteld uit papier en karton kan nadien in z’n geheel worden gesorteerd en herwerkt tot een nieuw papieren product. Zo maken we de grondstoffencirkel makkelijk(er) rond. Papier blinkt in dit opzicht trouwens extra uit qua mogelijkheden, zo bewijst z’n hoge recyclagegraad in Europa (tot 88% en hoger in de Benelux).

Oplossingen van RAJA: RAJA biedt op dit moment 2.500 producten aan die volledig gemaakt zijn van papier of karton. Hiermee versterken we de circulariteit op korte termijn van de meeste verpakkingen. Die mono-materiaal verpakkingen kwamen er niet zomaar. Ze zijn het resultaat van een constante innovatie en nauw overleg met onze leveranciers. Voor nagenoeg elke traditionele plastic verpakking kunnen we inmiddels al een papieren alternatief aanbieden.

Met de onderstaande nieuwigheden van RAJA stel je een pakket samen dat volledig is gemaakt uit een makkelijk te sorteren mono-materiaal: papier!

• Papieren opvulchips
• Papieren noppenfolie
• Versterkte papieren tape

► 2. Kies voor gerecycleerde materialen

Vereiste van de PPWR: vanaf 1 januari 2030 moeten alle verpakkingen voldoen aan nieuwe drempelwaarden voor recyclage. Wat die drempelwaarden precies zullen zijn, hangt af van het soort verpakking (10 tot 35%). Composteerbare plastic verpakkingen en verpakkingen die minder dan 5% plastic bevatten op basis van hun gewicht, zullen worden vrijgesteld van deze eis.

Oplossingen van RAJA: bij de keuze van plastic verpakkingen vervangt RAJA puur virgin materiaal almaar vaker door gerecycleerd materiaal. In totaal gaat het al om zo’n 500 plastic producten, van zakjes en noppenfolie tot luchtkussens. Het is onze bedoeling om via een hoog percentage aan gerecycleerd plastic in onze producten de vraag naar deze grondstof aan te wakkeren. Door het verhogen van de vraag naar gerecycleerd plastic neemt ook de incentive toe om plastic écht goed te sorteren. We lopen hiermee vele jaren vooruit op het wettelijk kader dat nu dus in volle ontwikkeling is.

Goed om te weten: bij RAJA kiezen we bewust voor gerecycleerd plastic dat volledig transparant is. Waarom dan wel? Je ziet nogal eens regelmatig noppenfolie of zakjes waaraan de fabrikant een groene kleurstof heeft toegevoegd. Dat groene uiterlijk maakt duidelijk aan de consument dat het plastic volledig (of gedeeltelijk) is gemaakt van gerecycleerd materiaal. De keerzijde hiervan is dat het plastic in een volgende fase moeilijker opnieuw is te recycleren. De groene kleurstof ‘vervuilt’ daarbij het proces. Wie écht milieubewust is, kiest dus altijd voor gerecycleerde plastic verpakkingen die volledig transparant zijn. Hieronder vind je enkele voorbeelden van populaire plastic verpakkingen met een hoog percentage aan gerecycleerd materiaal:

• Luchtkussenfolie 80% gerecycleerd
• Noppenzakjes 80% gerecycleerd
• Verzendzak met 50% postconsumer recyclaat (PCR)

Al even belangrijk in dit verhaal zijn onze producten van gerecycleerd papier en karton. Nagenoeg elke kartonnen doos van RAJA bevat een hoog percentage aan gerecycleerd materiaal (gemiddeld 70%). Bij de selectie van nieuwe producten vormt dit recyclage percentage altijd een belangrijke factor voor ons. Zo spelen we vandaag al in op de vereisten van morgen. Bovendien zijn papieren verpakkingsmaterialen na hun gebruik makkelijk tezamen te sorteren. Wist je trouwens dat karton tot wel 10 keer is te recycleren? Zijn de dozen afgeschreven, dan kunnen ze eenvoudig worden verwerkt tot bijvoorbeeld toiletpapier of krantenpapier.

► 3. Vermijd onnodige verpakkingsruimte

Vereiste van de PPWR: in artikel 10 van de Europese Verpakkingswet lezen we dat het gewicht en het volume van een verpakking tot een minimum moet worden beperkt – zonder afbreuk te doen aan de veiligheid en de functionaliteit ervan. Er mogen met andere woorden geen verpakkingen op de markt worden gebracht met overbodige ruimtes, zoals dubbele wanden of dubbele bodems, om een groter productvolume te simuleren. Tegen 1 januari 2030  zou er nog maximaal 50% lege verpakkingsruimte zijn toegestaan voor gegroepeerde verpakkingen of e-commercepakketten (zie artikel 24).

Oplossingen van RAJA: onder het motto “elk product verdient een verpakking op maat” is het mogelijk om bij RAJA te kiezen uit een aanbod van 1.250 formaten dozen en 1.300 formaten zakjes. Zo is er voor elk soort product wel een verpakking die er perfect op aansluit. Resultaat? Minder lege verpakkingsruimtes en minder overtollig opvulmateriaal. RAJA stimuleert bovendien het gebruik van verzendzakken als vervanging van een doos. Zakken bieden een prima bescherming voor weinig kwetsbare producten en zijn veel compacter dan een doos. Je wint daarmee aan verpakkingsmateriaal én aan transportkosten (= hoe compacter je verpakt, hoe minder transportvolume je inneemt).

Selecteer de verpakking die perfect past bij je product via onze:

• Zoekmachine voor kartonnen dozen
• Zoekmachine voor zakken en zakjes
• Of kies hier voor een doos met variabele vulhoogte

► 4. Hergebruik en hervul vaker e-commerce verpakkingen

Vereiste van de PPWR: Europa wil er tot slot voor zorgen dat we met z’n allen meer verpakkingen gaan hergebruiken (re-use) of hervullen (zie artikel 11 van de Europese Verpakkingswet). Vanaf 2025 moet minstens 40% van de transport- en verkoopverpakkingen (waaronder ook e-commerce) herbruikbaar zijn binnen een systeem voor hergebruik. Vanaf 2040 streeft men er naar om minstens 70% van dergelijke verpakkingen aan te bieden binnen een systeem van hergebruik.

Belangrijke kanttekening: kartonnen dozen vallen vooralsnog buiten deze richtlijn. Dit betekent echter wel dat onder andere enveloppen, bakken en palletten wél beter herbruikbaar moeten worden gemaakt. Dit wetsvoorstel heeft ook geen impact op:

• Verpakkingen van gevaarlijke goederen
• Grote machines met op maat gemaakte verpakkingen
• Food packaging

Oplossingen van RAJA: om de herbruikbaarheid van verpakkingen te garanderen moeten we de retourlogistiek op een voldoende grote schaal kunnen aanpassen. De sector is achter de schermen hard bezig om deze blinde vlek op de kaart in te vullen. Onder andere via de Green Deal in Vlaanderen engageert RAJA zich om als een van de eerste spelers haar schouders mee te zetten onder dit project.

RAJA werkt actief aan nieuwe oplossingen om verpakkingen op de markt te brengen die voldoende sterk zijn, makkelijk plooibaar en compact om zo retour te sturen. Liefst is dit soort verpakking ook nog eens hernieuwbaar en recycleerbaar. Ons oog valt daarbij vooral op de innovaties met karton. Waarom we kiezen voor karton in plaats van plastic lees je op het einde van ons artikel. We verwachten in de loop van 2023 de eerste commerciële oplossingen op de Belgische en Nederlandse markt te kunnen brengen. Kan je niet wachten en had je nu al graag meer info? Neem contact met ons op en we lichten je graag ons traject toe (012 260 260 of sales@rajapack.be).

Dankzij al deze inspanningen kunnen we er bij RAJA voor zorgen dat er doorheen de productie- en gebruiksketen veel minder zuivere grondstoffen nodig zijn en dat de hoeveelheid restafval aanzienlijk wordt beperkt. Zo kunnen we ons steentje bijdragen aan een circulaire economie en verminderen we samen met onze klanten de druk op het algemene grondstoffenverbruik.

Over de auteur

Christophe Jansen: Christophe werkt als auteur voor RAJA. Als Content en Communicatie Specialist geeft hij vorm aan het verhaal achter RAJA's producten.

Lees meer